Kọmitii na-ahụ maka data (CODATA)

Mgbe Agha Ụwa nke Abụọ biri, ọnụ ọgụgụ ndị ọkà mmụta sayensị na-eme nnyocha na-abawanye ngwa ngwa n'ụwa nile mepere emepe. N'otu oge ahụ, ngwá ọrụ akpaghị aka ọhụrụ mere ka o kwe omume ịrụ nha anụ ahụ nke ọma karị. Ihe abụọ a mere ka mmụba dị ukwuu na ọnụọgụ data e bipụtara na akwụkwọ sayensị ma chịkọta ya na akwụkwọ aka na ebe nchekwa.

Ka ọ na-erule ná mmalite 1960s, ọtụtụ ndị isi sayensị malitere ịghọta na iju mmiri nke data a na-ekpochapụ usoro mbipụta na iweghachi ọdịnala, nakwa na e nwere ihe ize ndụ na ọtụtụ n'ime ya ga-efunahụ ọgbọ n'ọdịnihu. Mgbe ọtụtụ n'ime ndị isi ndị a gbakọtara ma kweta na ọ dị mkpa ka a haziri ahazi mgbalị mba ụwa iji melite njikwa na ichekwa data sayensị na iji kwado nhazi n'etiti ndị otu nwere mmasị na gburugburu ụwa, ịmepụta CODATA bụ ihe si na ya pụta.

Kọmitii na Data (CODATA), nke a na-akpọbu Kọmitii na Data maka Sayensị na Nkà na Ụzụ, bụ nke 11th General Assembly nke International Council for Science (ICSU), anyị hibere. nzukọ bu ụzọ, nke e mere na Bombay, January 1966. Kọmiti ahụ nwere nzukọ mbụ ya na Paris na June 1966.

CODATA na-emetụta ụdị data ọnụọgụ niile sitere na nha nnwale ma ọ bụ nlebanya na sayensị anụ ahụ, ndu, ala na mbara igwe. A na-ekwusi ike na nsogbu njikwa data na-emekarị na usoro sayensị dị iche iche yana data ejiri na mpụga mpaghara ebe e mepụtara ha.

Ebumnobi n'ozuzu bụ mmelite nke ịdịmma na ịnweta data, yana ụzọ e si enweta data, jikwaa na nyochaa; nkwado nke mmekorita mba ụwa n'etiti ndị na-anakọta, ịhazi na iji data; na nkwalite nke mmụba mmata na ndị ọkà mmụta sayensị na teknuzu obodo nke mkpa nke ndị a na-eme ihe.

⭐ ISC na CODATA

CODATA bụ kọmitii na data nke International Science Council (ISC). CODATA dị iji kwalite mmekorita zuru ụwa ọnụ iji kwalite Sayensị mepere emepe yana iji melite nnweta na ojiji nke data maka mpaghara nyocha niile. CODATA na-akwado ụkpụrụ na data emepụtara site na nyocha ma nwee ike iji mee nyocha ga-emeghe ka o kwere mee yana mechie dịka ọ dị mkpa.

CODATA na-arụkwa ọrụ iji kwalite mmekọrịta na ojiji nke data dị otú ahụ: data nyocha kwesịrị ịbụ FAIR (Achọta, Nweta, Interoperable na Reusable). Site n'ịkwalite amụma, mgbanwe teknụzụ na omenala ndị dị mkpa iji kwalite Sayensị Mepee, CODATA na-enyere aka ịkwalite ọhụụ ISC na ebumnuche ịkwalite sayensị dịka ọhaneze zuru ụwa ọnụ.

Ndị ISC na-akwado CODATA ma na-ahụ maka nyochaa nzukọ a, ịkọwapụta usoro ntụleghachi, ịhọpụta ndị otu panel nyocha, ego na ndị ọrụ sayensị.

Image site Pete Lindforth si Pixabay